Đánh giá Trần_Diễn_(nhà_Minh)

Diễn thay Chu Duyên Nho làm Nội các thủ phụ, trở thành người được Sùng Trinh đế tín nhiệm nhất, quan viên trong triều kéo nhau nương tựa ông. Nhưng đương lúc nước nhà nguy cấp, Diễn chẳng những không đóng góp gì cho chánh sự, mà còn vơ vét tài sản cho riêng mình, [Minh sử 8] tìm cách xoa dịu hoàng đế cho qua mọi việc. [Minh quý bắc lược 3]

Nghĩa quân Lý Tự Thành ngày càng đến gần Bắc Kinh, mọi người đề nghị Ngô Tam Quế ở mặt bắc lui về hỗ trợ, Diễn kiên trì phản đối. Đến khi tình hình nguy ngập, Sùng Trinh đế đồng ý gọi Ngô Tam Quế, Diễn không an lòng, xin từ chức, mà đế vẫn u mê, đãi ngộ ông trọng hậu. [Minh sử 9] Đến khi quan viên đua nhau kể tội Diễn, đế mới tỉnh ngộ. [Minh sử 10]

Diễn đã rời chức, nhưng chưa thể rời khỏi kinh thành, vì khối tài sản trong nhà quá lớn, bỏ lại thì đáng tiếc, chuyển đi thì e ngại khắp nơi loạn lạc. Cứ lần lữa mãi cho đến khi nghĩa quân tiến vào Bắc Kinh, Diễn trở thành tù nhân, hối hận đã muộn. [Minh sử 11] [Minh quý bắc lược 4] Dã sử kể rằng vào lúc kinh thành thất thủ, Diễn ảo tưởng vẫn được an lành sau khi nhà Minh sụp đổ. [Minh quý bắc lược 5]